Festival “Về miền Quan họ – 2023”, kết nối tinh hoa các di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh sẽ diễn ra tại Bắc Ninh từ ngày 24 – 28/2/2023, với chuỗi hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc.
Gìn giữ và phát triển di sản văn hóa Quan họ
Theo Cổng TTĐT tỉnh Bắc Ninh, Festival “Về miền Quan họ – 2023”, kết nối tinh hoa các Di sản Văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh là sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch quy mô lớn của tỉnh Bắc Ninh với những hoạt động nổi bật sau:
Chương trình khai mạc Festival “Về miền Quan họ – 2023” có chủ đề: “Miền di sản – Tinh hoa và bản sắc” diễn ra vào 20 giờ ngày 25/2/2023, tại Quảng trường Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc, thành phố Bắc Ninh, gồm 3 phần: Khai từ, nghi lễ và chương trình nghệ thuật.
Các nội dung chính trong chương trình khai mạc gồm: Đón nhận Quyết định công nhận 3 hiện vật, nhóm hiện vật của tỉnh Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ công nhận Bảo vật quốc gia đợt 11, năm 2022; giới thiệu, trình diễn những nét tinh hoa, độc đáo của Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại – Dân ca Quan họ Bắc Ninh; Hát xoan Phú Thọ, Ví giặm Nghệ Tĩnh (Hà Tĩnh), Nhã nhạc cung đình Huế, Cồng chiêng Tây Nguyên (Đắk Lắk), Đờn ca tài tử Nam Bộ (Bạc Liêu), Bài chòi Quảng Nam.
Chương trình hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh trên thuyền với chủ đề “Sum họp trúc mai,” diễn ra 20 giờ, ngày 26/2/2023, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan, thành phố Bắc Ninh, có nội dung nghệ thuật đặc sắc, trình diễn ở khu vực sâu khấu trên bờ, sân khấu nổi, thuyền rồng, kết hợp không gian sân khấu thực cảnh…
Chương trình do các nghệ nhân, nghệ sỹ, diễn viên, nhạc công đến từ Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Hà Tĩnh, Đoàn Nghệ thuật tỉnh Phú Thọ, Đoàn Ca kịch tỉnh Quảng Nam, Đoàn Ca múa dân tộc tỉnh Đắk Lắk, Đoàn Nghệ thuật tỉnh Bạc Liêu, Nhà hát Cung đình Huế trình diễn.
Chương trình không gian “Hành trình sắc màu di sản văn hóa phi vật thể đại diện các vùng, miền” diễn ra từ ngày 24 – 28/2/2023, tại khu vực phía trước công viên Tượng đài Nguyễn Văn Cừ, thành phố Bắc Ninh, sẽ giới thiệu bản sắc văn hóa của vùng, miền và địa phương.
Chương trình Festival “ Về miền Quan họ – 2023” còn có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch đặc sắc, hấp dẫn khác được tổ chức trong tháng 2 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, tiêu biểu như: Hội thi hát Dân ca Quan họ Xuân Quý Mão gắn với chương trình Lễ trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân,” “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 3; Hội báo Xuân; các hoạt động trải nghiệm đường phố; tổ chức một số trò chơi dân gian: biểu diễn Múa rối nước làng Đồng Ngư; thả diều, chạy Ró, thổi cơm, bắt chạch trong chum, đập niêu…; tổ chức các tour du lịch miễn phí bằng xe buýt “Hành trình du lịch về miền di sản dân ca Quan họ”…
Festival được tổ chức nhằm tiếp tục quảng bá sâu rộng tới bạn bè trong nước, quốc tế về truyền thống văn hóa đặc sắc, gia tăng sự hiểu biết của cộng đồng về vùng đất, văn hóa và con người Bắc Ninh.
Đồng thời, chương trình khẳng định những thành tựu, sức sống của di sản văn hóa Quan họ được gìn giữ và phát triển tại cộng đồng; tạo không khí vui tươi, phấn khởi, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống văn hóa, nâng cao ý thức, trách nhiệm của nhân dân trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản Dân ca Quan họ và các loại hình di sản văn hóa phi vật thể vùng miền trong cả nước được UNESCO ghi danh.
Dân ca Quan họ là một trong những làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng châu thổ sông Hồng ở miền Bắc Việt Nam, được hình thành và phát triển ở vùng văn hóa Kinh Bắc xưa, đặc biệt là khu vực ranh giới hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh ngày nay với dòng sông Cầu chảy qua (dòng sông quan họ).
Dân ca Quan họ là một hình thức hát giao duyên. Những liền anh trong trang phục truyền thống khăn xếp, áo the và những liền chị duyên dáng trong bộ áo mớ ba, mớ bẩy, đầu đội nón thúng quai thao, cùng nhau hát đối những câu ca mộc mạc, đằm thắm, cách hát theo lối truyền thống không cần nhạc đệm mà vẫn đầy chất nhạc, thể hiện nét văn hóa tinh tế của người Quan họ.
Ngày 30/9/2009, Quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại sau nhã nhạc cung đình Huế, không gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên và cùng đợt với ca trù.
(HNS)